Posiadać pełną zdolność do czynności prawnych (tzn. są pełnoletnie i nieubezwłasnowolnione), umożliwiającą po adopcji sprawowanie władzy rodzicielskiej.

Posiadać kwalifikacje osobiste (moralne i zdrowotne oraz stabilną sytuację materialną), które pozwolą w przyszłości na wywiązywanie się z obowiązków rodzicielskich.

Uzyskać opinię kwalifikacyjną ośrodka adopcyjnego oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ten ośrodek.

Adoptować dziecko mogą małżonkowie. Małżeństwo rozumiane jest jako związek kobiety i mężczyzny. Możliwa jest także adopcja przez osobę samotną.

Procedura rozpoczyna się od złożenia dokumentów oraz dokonania wstępnej oceny kwalifikacji osobistych kandydatów na rodziców oraz ich motywacji do adopcji.

Ośrodek adopcyjny sporządza dokument potwierdzający przeprowadzenie wstępnej oceny.

Następnym etapem jest skierowanie na bezpłatne szkolenie pomagające w kształtowaniu kompetencji rodzicielskich. Szkolenie powinno rozpocząć się w terminie 4 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

Ośrodek adopcyjny przygotowuje również opinię kwalifikacyjną w oparciu o sytuację materialną i mieszkaniową kandydatów, niekaralność oraz stan zdrowia fizycznego i psychicznego.

Po uzyskaniu pozytywnej opinii kwalifikacyjnej rozpoczyna się okres oczekiwania na dziecko.

Ośrodek adopcyjny przedstawia przyszłym rodzicom informacje o sytuacji prawnej, rodzinnej, zdrowotnej i rozwoju psychoruchowym określonego dziecka. Po uzyskaniu akceptacji rodziców następuje pierwszy kontakt z dzieckiem.

Orzeczenie adopcji/ przysposobienia wydaje sąd opiekuńczy.

Rodzice adopcyjni przejmują obowiązki rodziców biologicznych na całe życie.
Rodzina zastępcza to jedynie czasowa forma opieki nad dzieckiem.